Τελευταία ενημέρωση: 31/7/2024
Α. Καταγραφή θρησκεύματος
1. Σε ποια κρατικά αρχεία τηρείται το θρήσκευμα;
Στην Ελλάδα, το θρήσκευμα τηρείται στα παρακάτω δημόσια έγγραφα, αν εσείς ή οι κηδεμόνες σας το παρείχατε:
– Ληξιαρχική πράξη γέννησης
– Στα αρχεία του στρατολογικού γραφείου στο οποίο έχετε απογραφεί
– Στην αίτηση γάμου
Ως πριν λίγα χρόνια, καταγραφόταν ακόμα:
– Στα σχολικά απολυτήρια
– Στην καρτέλα μαθητή του σχολείου που φοιτάτε / φοιτήσατε
– Στη βάση δεδομένων του Πανελλήνιου Σχολικού Δικτύου
Δείτε τον οδηγό εκπαίδευσης για το πώς μπορείτε να χειριστείτε παλιότερες καταγραφές.
Επίσης, η Εκκλησία τηρεί το αρχείο βάπτισης.
Τέλος, είναι πιθανό να έχει καταγραφεί σε αρχεία ιδιωτικών οργανισμών, αν το έχετε γνωστοποιήσει.
2. Γιατί αποτελεί πρόβλημα η καταγραφή του θρησκεύματος στα παραπάνω αρχεία;
- Επειδή το θρήσκευμα είναι προσωπική υπόθεση και δεν αφορά την πολιτεία.
- Επειδή η καταγραφή του θρησκεύματος έχει γίνει και εξακολουθεί να είναι πηγή διακρίσεων.
- Επειδή το θρήσκευμα που καταγράφεται συχνά δεν αντιστοιχεί στις πραγματικές μας πεποιθήσεις.
- Επειδή πολλοί από μας εντάχθηκαν σε θρήσκευμα όταν ήταν ανήλικοι και δεν ήταν σε θέση να επιλέξουν συνειδητά.
- Επειδή πολλοί από μας αισθάνονται θρήσκοι, αλλά όχι μέλη μιας συγκεκριμένης εκκλησίας ή δόγματος.
- Επειδή δεν θέλουμε το θρησκευτικό μας αίσθημα να γίνεται άλλοθι για άσκηση πολιτικής εξουσίας από τις εκκλησίες στο όνομά μας.
3. Τι να κάνω αν μου ζητήσουν να δηλώσω θρήσκευμα;
Το θρήσκευμα είναι ευαίσθητο προσωπικό δεδομένο και ως τέτοιο έχει ειδική προστασία από την επεξεργασία του από τρίτους, η οποία πρέπει να αιτιολογείται συγκεκριμένα. Συνιστούμε να αφήνετε κενό το πεδίο θρησκεύματος σε κάθε περίσταση που εκτιμάτε ότι ο φορέας δεν έχει λόγο να το καταγράψει. Επικοινωνήστε μαζί μας αν έχετε αμφιβολίες.
5. Τι μπορώ να κάνω για το θρήσκευμα που έχει ήδη καταγραφεί;
Πλέον, ο νόμος δίνει την δυνατότητα να ζητήσετε την διαγραφή ή μεταβολή αρχείων που περιέχουν το θρήσκευμα. Το πρώτο και σημαντικότερο βήμα γίνεται στο ληξιαρχείο. Έπειτα, συνιστούμε να προχωρήσετε σε διαγραφή του αρχείου βάπτισης από την ενορία της βάπτισής σας. Για διαγραφή θρησκεύματος από άλλα αρχεία, δείτε στο τέλος της σελίδας.
Β. Μεταβολή θρησκεύματος στο ληξιαρχείο
1. Πώς μπορώ να μεταβάλω / αφαιρέσω το θρήσκευμα από την ληξιαρχική πράξη γέννησης;
Η καταχώρηση του θρησκεύματος στο Ληξιαρχείο ορίζεται από τα άρθρα 26, 27, 28 του Ν. 344/1976, ενώ η διαδικασία μεταβολής θρησκεύματος ορίζεται από το άρθρο 14 του Ν. 344/1976. Περιγράφεται στο Εθνικό Μητρώο Διοικητικών Διαδικασιών.
Μπορείτε να ζητήσετε την μεταβολή του με υπεύθυνη δήλωση του νόμου 1599/1986 και την ταυτότητά σας, πηγαίνετε αυτοπροσώπως στο ληξιαρχείο όπου έχει δηλωθεί το θρήσκευμά σας. Κατά κανόνα πρόκειται για το ίδιο ληξιαρχείο στο οποίο δηλώθηκε η γέννηση, εκτός κι αν δεν είχε δηλωθεί τότε και δηλώθηκε μεταγενέστερα σε άλλο ληξιαρχείο (πχ βαπτίσεις ενηλίκων).
Δηλώνω ότι:
το θρήσκευμά μου μεταβλήθηκε και ως εκ τούτου επιθυμώ να διαγραφεί η αναφορά στο θρήσκευμά μου από το ληξιαρχείο (Ν. 344/1976 περί ληξιαρχικών πράξεων) και δεν επιθυμώ να αποκαλύψω τις θρησκευτικές μου πεποιθήσεις (απόφαση ΣτΕ 2281/2001). Την δήλωση αυτή κάνω με ελεύθερη βούληση και χωρίς την άσκηση οποιασδήποτε ψυχολογικής ή άλλης πιέσεως (Γνωμ. Νομ. Συμβ. του Κράτους 687/91).
Μπορείτε να κατεβάσετε υπόδειγμα σε pdf.
2. Μπορεί η μεταβολή να γίνει ηλεκτρονικά;
Δεν υπάρχει ηλεκτρονική πλατφόρμα για μεταβολές στην ληξιαρχική πράξη. Απαιτείται η παραπάνω υπεύθυνη δήλωση. Όμως, μπορείτε να την δημιουργήσετε στο gov.gr και να την καταθέσετε στο ληξιαρχείο. Έτσι, δεν χρειάζεται βεβαίωση γνησίου υπογραφής.
Επίσης, ορισμένα ληξιαρχεία δέχονται να στείλετε την παραπάνω δήλωση συνημμένη σε email, όμως είναι στην διακριτική τους ευχέρεια, καθώς η ιστοσελίδα του Εθνικού Μητρώου Διοικητικών Διαδικασιών αναφέρει πως υποβάλλεται μόνο δια ζώσης. Είναι καλή ιδέα να επικοινωνήσετε τηλεφωνικά και να ρωτήσετε ευγενικά αν μπορείτε να στείλετε με email την υπ. δήλωση, εξηγώντας την δυσκολία μετακίνησής σας.
3. Μπορεί η μεταβολή να γίνει σε Κέντρο Εξυπηρέτησης Πολιτών (ΚΕΠ);
Δυστυχώς, όχι.
4. Μπορεί η μεταβολή να γίνει σε άλλο ληξιαρχείο από αυτό της γέννησης;
Ναι. Το ληξιαρχείο της περιοχής σας μπορεί να στείλει υπηρεσιακά την υπεύθυνη δήλωση στο ληξιαρχείο στο οποίο δηλώθηκε η γέννησή σας.
5. Μπορεί να υποβάλει άλλος την δήλωση για εμένα;
Ναι, όμως χρειάζεται συμβολαιογραφικό πληρεξούσιο για το σκοπό αυτό.
6. Κι αν δεν μπορώ να μετακινηθώ;
Προτείνουμε να υποβάλετε αίτημα με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προς το ληξιαρχείο στο οποίο δηλώθηκε η γέννηση, ακολουθώντας τις παραπάνω οδηγίες. Στο μήνυμα αυτό εξηγήστε την δυσκολία αυτοπρόσωπης παρουσίας σας. Εξηγήστε επίσης το σημαντικό κόστος του συμβολαιογραφικού πληρεξουσίου και -αν είστε κάτοικος εξωτερικού- την επιπλέον δυσκολία σύνταξής του, καθώς πρέπει να μεταβείτε στο Προξενείο.
Είναι καλή ιδέα, του ηλεκτρονικού μηνύματος να προηγηθεί τηλεφωνική επικοινωνία, στην οποία θα εξηγείτε ευγενικά την κατάσταση και το αίτημά σας. Είναι πιθανό να συναντήσετε αγένεια, επιθετικότητα ή σχόλια του τύπου “κανονικά δεν πρέπει, αλλά…”. Αγνοήστε τα και επικεντρωθείτε στον στόχο. Αν εισπράξετε άρνηση, δοκιμάστε άλλη μέρα. Είναι πιθανό άλλος υπάλληλος να λειτουργήσει διαφορετικά.
Υπάρχει, επίσης, η πιθανότητα να σας υποδειχθεί να υποβάλετε αίτημα με φυσικό ταχυδρομείο. Σε αυτήν την περίπτωση, διευκρινίστε την διεύθυνση και υπ’ όψιν ποιου πρέπει να σταλεί.
Σε κάθε περίπτωση, στείλτε το γραπτό αίτημα, ακόμα κι αν εισπράξετε άρνηση στο τηλέφωνο. Η γραπτή απάντηση είναι απαραίτητη για περαιτέρω ενέργειας: Η Ένωση Αθέων και άλλες οργανώσεις πολιτών μπορούν να χρησιμοποιήσουν τέτοιες αρνήσεις για να ασκήσουν πίεση. Επίσης, φορείς όπως ο Συμπαραστάτης του Δημότη, μπορούν να δράσουν μόνο εφόσον έχουν στη διάθεσή τους την γραπτή απάντηση της υπηρεσίας η οποία αρνήθηκε να εξυπηρετήσει τον πολίτη.
7. Πώς αφαιρώ / μεταβάλω το θρήσκευμα ανήλικου;
Στην περίπτωση ανηλίκου, την δήλωση υποβάλλουν οι ασκούντες την γονική μέριμνα (συνήθως πρόκειται για τους δύο γονείς) (Υπουργείο Εσωτερικών 13717/2015 Περί μεταβολής θρησκεύματος ανηλίκου σε ληξιαρχική πράξη γέννησης).
8. Η υπηρεσία αρνείται ή δεν γνωρίζει την διαδικασία
Επιμείνετε ευγενικά. Εξηγείστε ότι γνωρίζετε ότι η διαδικασία είναι συνήθης από το 2000 και την απόφαση 2281 του Συμβουλίου της Επικρατείας. Ζητήστε να δείτε τον Ληξίαρχο.
Αν εξακολουθεί η άρνηση, υποβάλετε την αίτηση που θα βρείτε στα υποδείγματα. Φυσικά, μπορείτε και σας ενθαρρύνουμε να επικοινωνήσετε με την Ένωση Αθέων σε οποιοδήποτε στάδιο, καθώς έτσι αποκτούμε εικόνα για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι πολίτες και μπορούμε να σχεδιάζουμε κατάλληλες παρεμβάσεις.
9. Μου ζητούν διαφορετικό κείμενο υπεύθυνης δήλωσης
Αυτό συμβαίνει συχνά, καθώς ο νόμος δεν ορίζει κάποιο πρότυπο αίτησης αλλαγής στοιχείων της ληξιαρχικής πράξης γέννησης. Συνηθέστερα ζητείται το κείμενο που υποδεικνύει η υπ’ αριθ. 987/1991 Γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους:
“με ελεύθερη βούληση αποχώρησα από το καταγραφέν στη ληξιαρχική πράξη θρήσκευμα και δεν προσχώρησα σε νέο ώστε να θεωρούμαι πλέον άνευ θρησκεύματος”.
Το κείμενο αυτό έχει το ίδιο πρακτικό αποτέλεσμα με το προτεινόμενο από την Ένωση Αθέων. Γενικότερα, αν δεν υπάρχει κάποια σημαντική διαφορά με το υπόδειγμα της Ένωσης Αθέων, δεν υπάρχει λόγος να έρθετε σε αντιπαράθεση. Οι υπηρεσίες επιλέγουν το παραπάνω απλά ελλείψει αλλού προτύπου, ώστε να είναι καλυμμένες έναντι τυχόν διοικητικών κυρώσεων. Δεν πρόκειται για προσπάθεια παρεμπόδιση άσκησης δικαιωμάτων σας, αλλά για μια ακόμα περίπτωση ασάφειας νόμου και υπαλλήλων που καλούνται να τον ερμηνεύσουν.
Αν, όμως, βρίσκετε το προτεινόμενο κείμενο προβληματικό, μπορείτε να το στείλετε στην Ένωση Αθέων για να το ελέγξουμε ή/και να συμβουλευτείτε δικηγόρο.
10. Το ληξιαρχείο ζητά αποδεικτικό αποχώρησης από το θρήσκευμα ή εγγραφής σε νέο
Σύμφωνα με την αριθ. 987/1991 Γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, η οποία έχει γίνει αποδεκτή από τον Υπουργό Εσωτερικών, για την μεταβολή Θρησκεύματος ενηλίκου και την καταχώρηση της μεταβολής αυτής στη ληξιαρχική πράξη γέννησης, ως τίτλος επί του οποίου στηρίζεται η αίτηση μεταβολής δύναται να θεωρηθεί οποιοδήποτε επίσημο έγγραφο από το οποίο αποδεικνύεται αυτή όπως και η υπεύθυνη δήλωση του ενδιαφερομένου, με την οποία δηλώνεται ότι με την ελεύθερη βούλησή του αποχώρησε από το παλιό θρήσκευμα και προχώρησε σε νέο ή ότι αποχώρησε από το καταγραφέν στη ληξιαρχική πράξη και δεν προσχώρησε σε νέο ώστε να θεωρείται πλέον άνευ θρησκεύματος”.
11. Μου ζητούν να πληρώσω για την διαγραφή του θρησκεύματος
Σε καμιά περίπτωση μην πληρώσετε. Το μπέρδεμα προκύπτει συνήθως από το άρ. 33 του ν. 4674/2020, το οποίο προβλέπει παράβολο για τις μεταβολές ληξιαρχικών πράξεων, αν αυτές δηλωθούν με καθυστέρηση:
- Παράβολο 30,00 € αν η δήλωση γίνει μετά την παρέλευση των 30 ημερών
- Παράβολο 60,00 € αν η δήλωση γίνει μετά την παρέλευση 90 ημερών από τότε που συνέβη η μεταβολή
Όμως, αυτό δεν έχει εφαρμογή στην διαγραφή θρησκεύματος, διότι η μεταβολή συμβαίνει την στιγμή της δήλωσης. Το άρθρο αφορά μεταβολές στοιχείων που βασίζονται σε αποδεικτικά έγγραφα, όχι σε υπεύθυνη δήλωση.
Προσοχή: Αυτό σημαίνει ότι αν θελήσετε να δηλώσετε ότι ανήκετε σε νέο θρήσκευμα, προσκομίζοντας βεβαίωση της οικείας εκκλησίας, τότε το άρθρο έχει εφαρμογή στην περίπτωσή σας.
12. Ποιο θα είναι το αποτέλεσμα της διαγραφής του θρησκεύματος;
Σύμφωνα με το άρθρο 14 του Ν.344/1976, η μεταβολή του θρησκεύματος καταχωρίζεται στο περιθώριο της ληξιαρχικής πράξης. Δηλαδή, ο νόμος θεωρεί ότι το θρήσκευμα ισχύει ως την ημέρα που γίνεται η μεταβολή. Δεν υπάρχει νομοθετική πρόβλεψη για αναδρομική διαγραφή της καταχώρισης του θρησκεύματος, παρ’ ότι κάτι τέτοιο συμβαίνει σε άλλες χώρες και θα ήταν σύμφωνο με τον Γενικό Κανονισμό Προστασίας Δεδομένων (GDPR). Παρ’ όλ’ αυτά, υπάρχει η δυνατότητα εκτύπωσης ληξιαρχικής πράξη γέννησης χωρίς θρήσκευμα.
Επιπλέον, στο εξής δεν θα αναγράφεται θρήσκευμα σε μια σειρά πιστοποιητικών τα οποία αντλούν στοιχεία από την ληξιαρχική πράξη γέννησης. Η λίστα αυτή μεταβάλλεται συνεχώς, καθώς υπάρχει η τάση το πεδίο θρησκεύματος να απαλείφεται από όλο και περισσότερα δημόσια έγγραφα. Σε κάθε περίπτωση, με την διαγραφή είστε ένα βήμα μπροστά.
Η Ένωση Αθέων στην Πρόταση Διαχωρισμού Κράτους – Εκκλησίας, ζητά την κατάργηση της καταγραφής του θρησκεύματος των πολιτών από το Κράτος και την καταστροφή των σχετικών αρχείων.
13. Αν μεταβάλω το θρήσκευμα, θα μπορώ αργότερα να παντρευτώ με θρησκευτικό γάμο, να γίνω κουμπάρος σε τέτοιον, νονός σε θρησκευτική βάπτιση ή να τύχω θρησκευτικής κηδείας;
Τυπικά, είναι απαραίτητο να ανήκετε στο ορθόδοξο δόγμα για να πάρετε τους παραπάνω ρόλους σε ορθόδοξη τελετή. Στην πράξη, είναι σχετικά ασυνήθιστο ο ιερέας που τελεί το μυστήριο να ελέγξει κάτι τέτοιο, αν δεν υπάρξει λόγος να υποψιαστεί ότι δεν ισχύει. Όμως είναι πιθανό και έχει αυτό το δικαίωμα.
Αν σκοπεύετε να τελέσετε σύντομα θρησκευτικό γάμο ή βάπτιση, προτείνουμε να το κάνετε πριν προχωρήσετε σε μεταβολή θρησκεύματος.
14. Αν μεταβάλω το θρήσκευμα, θα μπορώ αργότερα να σπουδάσω σε ιερατική σχολή ή πανεπιστημιακό τμήμα Θεολογίας;
Για την εισαγωγή σε σχολές που λειτουργούν υπό την εποπτεία της Εκκλησίας της Ελλάδας ή της Εκκλησίας της Κρήτης, είναι αρκετά πιθανό να σας ζητηθεί απόσπασμα ληξιαρχικής πράξης γέννησης ή άλλο έγγραφο, για να διαπιστωθεί το θρήσκευμα.
Για την εισαγωγή σε τμήματα που λειτουργούν υπό την εποπτεία κρατικού φορέα, όπως τα πανεπιστημιακά τμήματα θεολογίας, δεν απαιτείται κάτι τέτοιο. Αν σας ζητηθεί, πρόκειται για παρανομία και παρακαλούμε να μας ενημερώσετε.
15. Κι αν θελήσω να δηλώσω θρήσκευμα σε συγκεκριμένη περίσταση, θα μπορώ;
Το θρήσκευμα δεν είναι στοιχείο ταυτοποίησης, καθώς μεταβάλλεται. Αν επιθυμείτε να το δηλώσετε κάπου, αυτό γίνεται κατά κανόνα με υπεύθυνη δήλωση ή απλή αναγραφή. Συνεπώς, η διαγραφή του στο ληξιαρχείο δεν σας εμποδίζει να δηλώσετε θρήσκευμα σε μεταγενέστερη περίσταση.
Παρ’ όλ’ αυτά, υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες απαιτείται η προσκόμιση ληξιαρχικής πράξης γέννησης, όπως αυτές που περιγράφονται στα ερωτήματα #13 και #14. Τέλος, υπάρχουν περιπτώσεις όπου απαιτείται βεβαίωση βάπτισης ή ιδιότητας μέλους σε εκκλησία, όπως στην αίτηση εναλλακτικής θητείας για μάρτυρες του Ιεχωβά.
16. Θα προκαλέσω προβλήματα στην ζωή του παιδιού μου αν αφαιρέσω το θρήσκευμά του; Θα στιγματιστεί;
Οι μόνες γραφειοκρατικές συνέπειες της διαγραφές είναι όσες αναφέρονται στα ερωτήματα #12, #13 και #14.
Ως παιδί, δεν αναμένεται να αντιμετωπίσει στιγματισμό, καθώς η διαγραφή δεν ανακοινώνεται με κάποιον τρόπο. Δείτε σχετικό ερώτημα στον Οδηγό Εκπαίδευσης. Αντίθετα, με την διαγραφή διευκολύνετε το παιδί σε περιπτώσεις όπως η απαλλαγή από το μάθημα θρησκευτικών.
Πιθανότατα, θα τον/την έχετε βγάλει από τον κόπο να κάνει την διαγραφή ως ενήλικος και θα νιώσει περηφάνια που το κάνατε. Σε κάθε περίπτωση, μπορεί να βαπτιστεί εκ νέου, αυτήν την φορά από επιλογή.
17. Αν μεταβάλω / αφαιρέσω το θρήσκευμα, παραβαίνω τον θρησκευτικό όρκο που πιθανώς έχω ήδη δώσει σε διάφορες περιστάσεις;
Όχι, καθώς η δήλωση στο ληξιαρχείο είναι δήλωση μεταβολής θρησκεύματος,που συμβαίνει την στιγμή της δήλωσής της.
18. Μπορώ να αναιρέσω την μεταβολή;
Δεν προβλέπεται διαδικασία αναίρεσης. Όμως, μπορείτε πάντα να δηλώσετε εκ νέου το θρήσκευμά σας στο ληξιαρχείο. Σε αυτήν την περίπτωση είναι πιθανό να ζητηθεί αντίγραφο της βάπτισης ή άλλη βεβαίωση από την Εκκλησία. Δεν υπάρχει σχετική εμπειρία ως σήμερα.
Γ. Διαγραφή αρχείου βάπτισης
1. Πού τηρείται το αρχείο βάπτισης;
Το αρχείο βάπτισης τηρείται στο βιβλίο της ενορίας στην οποία τελέστηκε η βάπτιση. Η Ένωση Αθέων ερευνά αν το αρχείο τηρείται και σε άλλα μέρη και θα ενημερώσει τον παρόντα οδηγό καταλλήλως.
2. Με ποιον τρόπο επεξεργάζονται οι εκκλησίες το αρχείο βάπτισης;
Η Εκκλησία της Ελλάδας και η Εκκλησία της Κρήτης δεν διαθέτουν Πολιτική Προστασίας Δεδομένων, συνεπώς δεν γνωρίζουμε με ποιον τρόπο επεξεργάζονται τα δεδομένα του αρχείου βάπτισης. Το γεγονός αυτό παραβιάζει τον Γενικό Κανονισμό Προστασίας Δεδομένων (GDPR). Η Ένωση Αθέων εξετάζει σχετικές νομικές ενέργειες.
Όσον αφορά στις εκκλησίες άλλων δογμάτων, ο παρών οδηγός θα ενημερωθεί σε μελλοντικό στάδιο.
3. Γιατί να διαγράψω το αρχείο βάπτισης;
Το πλήθος των πιστών κάθε εκκλησίας χρησιμοποιείται ως μοχλός πίεσης προς την Πολιτεία για εξασφάλιση προνομίων. Ειδικότερα, για την Εκκλησία της Ελλάδας και την Εκκλησία της Κρήτης, το πλήθος των ορθοδόξων χριστιανών ανά ενορία καθορίζει το πλήθος των οργανικών θέσεων ιερέων σε αυτήν. (Προσφάτως, με τον Ν. 4957/2022 (ΦΕΚ Α 141/21.7.2022), άρ. 347 & 348, δημιουργηθούν 2311 οργανικές θέσεις ιερέων στην Εκκλησίας της Ελλάδας και 955 θέσεις στην Εκκλησία της Κρήτης).
Η Ένωση Αθέων έχει απευθύνει ερώτημα προς το -αρμόδιο για τους διορισμούς ιερέων- ΥΠΑΙΘ σχετικά με τον ακριβή τρόπο υπολογισμού του πλήθους ιερέων, ώστε να διευκρινιστεί αν αυτό προκύπτει από τα αρχεία βάπτισης ή τα ληξιαρχικά αρχεία και πώς επηρεάζεται από μεταβολή του θρησκεύματος στο ληξιαρχείο ή διαγραφή αρχείου βάπτισης. Το ΥΠΑΙΘ έχει αγνοήσει το ερώτημα.
4. Η μεταβολή του θρησκεύματος στο ληξιαρχείο επηρεάζει το αρχείο βάπτισης;
Όχι, θα χρειαστεί να προβείτε σε αίτημα για την διαγραφή του.
5. Το αρχείο βάπτισης επηρεάζει δημόσια έγγραφα;
Το αρχείο βάπτισης δεν επηρεάζει δημόσια έγγραφα με αυτόματο τρόπο. Οι κρατικές υπηρεσίες αντλούν στοιχεία για το θρήσκευμα από τα Ληξιαρχεία.
6. Πώς μπορώ να διαγράψω το αρχείο βάπτισης;
Θα χρειαστεί να υποβάλετε γραπτό αίτημα διαγραφής προς το ναό στον οποίο τελέστηκε η βάπτιση, επικαλούμενοι τα άρθρα 12 και 13 του Ν.2472/97 (δικαίωμα πρόσβασης και δικαίωμα αντίρρησης, αντίστοιχα), στην οποία θα ζητάτε:
να διαγραφούν από τα αρχεία της ενορίας όλα τα προσωπικά μου δεδομένα (ενδεικτικά αλλά όχι περιοριστικά: όνομα, επώνυμο, πατρώνυμο, μητρώνυμο, ημερομηνία γέννησης, ημερομηνία βάπτισης). Επίσης, να διαγραφούν τα προσωπικά μου δεδομένα από κάθε άλλο σημείο στο οποίο τηρούνται από τις υπηρεσίες της Εκκλησίας της Ελλάδας (ή αντίστοιχα της Εκκλησίας της Κρήτης).
Ζητήστε αριθμό πρωτοκόλλου και κρατήστε αντίγραφο της αίτησης. Συστήνουμε να κοινοποιήσετε το αίτημα στην οικεία Επισκοπή, ως μοχλό πίεσης.
7. Κι αν η ενορία αρνηθεί να παραλάβει την αίτηση;
Είναι συχνό όταν ζητήσετε διαγραφή αρχείου βάπτισης, η Ενορία να αρνηθεί ότι διαθέτει αρχείο. Γι’ αυτό, ζητήστε πρώτα πιστοποιητικό βάπτισης (ή αντίγραφο αρχείου βάπτισης), το οποίο δεν θα σας αρνηθούν. Όταν το παραλάβετε, ζητήστε διαγραφή του αρχείου από το οποίο αντλήθηκε το έγγραφο που παραλάβατε.
8. Κι αν το αίτημα απορριφθεί;
Αν λάβετε γραπτή αρνητική απάντησή ή δεν λάβετε απάντηση εντός 30 ημερών, μπορείτε να υποβάλετε καταγγελία στην Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ). Παρακαλούμε, επικοινωνήστε μαζί μας για να εξετάσουμε άλλες δυνατότητες, κατά περίπτωση.
Δ. Θρήσκευμα σε άλλα κρατικά αρχεία
1. Πώς μπορώ να διαγράψω το θρήσκευμα από αυτά τα αρχεία;
Με απλή γραπτή αίτηση προς τον υπεύθυνο προστασίας δεδομένων (αν υπάρχει) ή τον υπεύθυνο επεξεργασίας δεδομένων του κάθε οργανισμού, ο οποίος αναγράφεται στην Πολιτική Προστασίας Δεδομένων του. Σημειώστε, όμως, τα εξής:
- Ο υπεύθυνος επεξεργασίας δεδομένων είναι εξ ορισμού η διοίκηση. Π.χ. στις σχολικές μονάδες, την σχετική αίτηση υποβάλετε στον διευθυντή.
- Πρακτικά δεν υπάρχει τρόπος να βεβαιωθείτε ότι ο οργανισμός διέγραψε πράγματι τα δεδομένα σας. Θα πρέπει να βασιστείτε στην γραπτή διαβεβαίωσή του, η οποία τον δεσμεύει και μπορεί να χρησιμοποιηθεί εναντίον του, αν στο μέλλον τυχόν διαπιστωθεί ότι έχει διατηρήσει τα δεδομένα.
- Συχνά οι οργανισμοί διαγράφουν δεδομένα από μόνοι τους μετά από κάποιο διάστημα. Πχ οι σχολικές μονάδες οφείλουν να καταστρέφουν τις καρτέλες μαθητών μετά από 3 χρόνια από την αποφοίτηση. Σε αυτήν την περίπτωση, θα λάβετε απάντηση ότι τα δεδομένα έχουν ήδη καταστραφεί.
- Το Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο θεωρητικά διαγράφει τα δεδομένα σας 1 έτος μετά την παύση της ιδιότητας του μαθητή / εκπαιδευτικού / υπαλλήλου. Στην πράξη, δεν είναι πάντα σαφές πότε έληξε η ιδιότητα, συνεπώς θα πρέπει να ελέγξετε αν ο λογαριασμός σας είναι ενεργός.
2. Υπάρχουν αρχεία στα οποία τηρείται υποχρεωτικά το θρήσκευμα;
Υπάρχουν περιστάσεις στις οποίες ζητείται να αναφέρετε το θρήσκευμα και αυτό καταγράφεται για στατιστικούς λόγους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η ληξιαρχική πράξη γάμου. Δείτε εδώ πώς μπορείτε να χειριστείτε το ζήτημα.
Σε κάθε περίπτωση, αν δηλώσετε θρήσκευμα (ή “άνευ”), αυτό καταγράφεται μόνο στις πρωτότυπες πράξεις. Τα αποσπάσματα ληξιαρχικών πράξεων δεν αναφέρουν θρήσκευμα, εκτός κι αν ζητήσετε επί τούτου αντίγραφο της αρχικής πράξης, επειδή σας χρειάζεται (π.χ. για τέλεση θρησκευτικού γάμου).
