Με αφορμή την ερώτηση 18165 του βουλευτή κ. Νικολόπουλου, η Ένωση Άθεων κατέθεσε στη Βουλή των Ελλήνων, στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας και στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη τοποθέτησή της σχετικά με τα θρησκευτικά καθήκοντα στο στρατό γενικά και με τα θέματα που θίγει ο βουλευτής στην ερώτησή του ειδικότερα.
Ο αγιασμός σαν αμιγώς θρησκευτική τελετή δε μπορεί να αποτελεί υποχρέωση οποιουδήποτε κρατικού φορέα, ή οργανισμού, συμπεριλαμβανόμενων και των στρατιωτικών μονάδων. Το ίδιο οφείλει να ισχύει και όσον αφορά τις τιμές υπέρ πεσόντων, την μνήμη των οποίων οφείλει το κράτος να τιμά με τελετές πολιτικού και όχι θρησκευτικού χαρακτήρα.
Σχετικά με τη Διεύθυνσης Στρατιωτικών Ιερέων (ΔΣΙ),η οποία παρουσιάζεται να έχει σαν αποστολή της «την άσκηση ποιμαντικής διακονίας της Εκκλησίας στις ΕΔ, καθώς και τη χριστιανική και ηθική διαπαιδαγώγηση του Στρατεύματος», θεωρούμε προφανές πως είναι πλέον σήμερα αναχρονιστική και αντιδημοκρατική η ύπαρξή της, και η κατάργησή της θα έπρεπε να είναι προτεραιότητα σε ένα μη θεοκρατικό κράτος δικαίου.
Στο σημερινό ελληνικό γίγνεσθαι και με την ισχύουσα νομοθεσία, όλα τα γεγονότα που επικαλείται ο εν λόγω βουλευτής κινούνται στο προθάλαμο του διχασμού της κοινωνίας και του στρατεύματος. Η καλλιέργεια διαχωριστικών γραμμών μεταξύ των στρατευμένων μέσω της συμμέτοχης τους ή όχι σε θρησκευτικές διαδικασίες παραβιάζει τα ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα τους και λειτουργεί ζημιογόνα για την ενότητα του έθνους και των Ελλήνων πολιτών.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της τοποθέτησης (Α.Π. Προέδρου Βουλής 2021 / 23-8-2011, Α.Π. Υ.Εθ.Α. 56742 / 29-8-2011, Α.Π. Υπ.Π.Π. 23202 / 29-8-2011)
[spoiler]Ένωση Άθεων
Τ.Θ. 67609, 15103 Πεύκη
Τηλ. 6980789422
contact@atheia.gr
Προς:
1. Τη Βουλή των Ελλήνων
2. Τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας κ. Παναγιώτη Μπεγλίτη
3. Τον Υπουργό Προστασίας του Πολίτη κ. Χρήστο Παπουτσή
4. Το Βουλευτή Ν.Δ. κ. Νικόλαο Νικολόπουλο
Κοινοποίηση στα ΜΜΕ
Ημερομηνία: 23-8-2011
Θέμα: Τοποθέτηση της Ένωσης Αθέων περί θρησκευτικών καθηκόντων στο στρατό με αφορμή την ερώτηση στη βουλή “Περιορισμός των θρησκευτικών καθηκόντων στην 116 ΠΜ” του Βουλευτή Ν.Δ. κ. Νικολάου Νικολόπουλου
Ο Βουλευτής Ν.Δ. κ. Νικόλαος Νικολόπουλος στην υπ’ αριθ. πρωτ. 18165/20-6-2011 ερώτησή του μέσω της Βουλής προς τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας κ. Παναγιώτη Μπεγλίτη, επικαλούμενος τον τοπικό τύπο, εμμέσως εγκαλεί τον κατονομασθέντα ως Διοικητή της 116 Πτέρυγας Μάχης Σμήναρχο (Ι) κ. Κων. Κορολή (στην ερώτηση του βουλευτή το όνομα διατυπώνεται λανθασμένα ως Κορέλλης) επειδή, όπως ισχυρίζεται:
1. Δεν τελέσθηκε η ακολουθία για την πρωτοχρονιάτικη πίτα από τον στρατιωτικό ιερέα.
2. Μάλλον δεν τελείται μηνιαίος αγιασμός από την ανάληψη των καθηκόντων του εγκαλούμενου διοικητή.
3. Πιθανολογεί ότι δεν έγινε επιμνημόσυνη δέηση υπέρ πεσόντων αεροπόρων ρωτώντας τον ανωτέρω υπουργό αν παρενέβη ή σκοπεύει να το κάνει.
Οφείλουμε να επισημάνουμε κατ’ αρχάς ότι ο βουλευτής δεν φαίνεται να γνωρίζει πως ο εν λόγω αξιωματικός είχε παραδώσει τη διοίκηση σε αντικαταστάτη του πριν την κατάθεση της ερώτησης, αφού αναφέρεται σε αυτόν σαν εν ενεργεία διοικητή. Παρόλο που η υπόθεση είναι παρωχημένη, εγείρει σημαντικά ερωτήματα για το πώς θεωρεί ο βουλευτής και το πώς χειρίζεται και προστατεύει το κράτος τις θρησκευτικές πεποιθήσεις των εντός τους στρατεύματος πολιτών.
Στην καταγγελία του ο ερωτών βουλευτής ουδέποτε επικαλείται σαφές και διακριτό νομικό υπόβαθρο για τη στήριξή της. Αντί αυτού προβαίνει σε έγκληση του πρώην Διοικητή για τη (βάσει δημοσιευμάτων του τοπικού τύπου) μη τέλεση θρησκευτικών δραστηριοτήτων με αφορμή τη μη τέλεση αγιασμού κατά τη διάρκεια μιας εκδήλωσης με εθιμοτυπικό χαρακτήρα όπως η κοπή πίτας — η οποία μάλιστα, εξ όσων γνωρίζουμε, δεν επιβάλλεται από οποιοδήποτε νομοθέτημα ή κανονισμό.
Ο αγιασμός, ως αμιγώς θρησκευτική τελετή, δεν μπορεί να αποτελεί υποχρέωση οποιουδήποτε κρατικού φορέα, οργανισμού, μονάδας κ.λπ., είτε σε μηνιαία βάση είτε οποτεδήποτε, και είναι προφανές πως δεν μπορεί να είναι σε καμία περίπτωση επιβεβλημένη κι αναγκαστική πράξη που προβλέπεται επίσημα. Το αντίθετο φυσικά θα ερχόταν σε αντίθεση με τις επιταγές του συντάγματος περί θρησκευτικής ελευθερίας.
Το ίδιο οφείλει να ισχύει και όσον αφορά την επιμνημόσυνη δέηση υπέρ πεσόντων αεροπόρων, τη μνήμη των οποίων οφείλει το κράτος να τιμά με τελετές πολιτικού και όχι θρησκευτικού χαρακτήρα, καθώς κάθε θρησκευτική τελετή ενδέχεται να προσβάλει τις θρησκευτικές πεποιθήσεις των παρευρισκομένων αλλά και των τιμωμένων, και σε κάθε περίπτωση δεν πρέπει να αφορά το κράτος. Μάλιστα, η απαίτηση του βουλευτή να ναυλώνονται λεωφορεία για τη μεταφορά των πιστών προκειμένου να συμμετάσχουν στον αγιασμό ή σε άλλη θρησκευτική τελετή, δημιουργεί ερωτηματικά για τις προτεραιότητες του κράτους που ο ίδιος επιθυμεί εν μέσω οικονομικής κρίσης.
Θα θέλαμε επίσης να σταθούμε σε ένα ακόμα θέμα που προκύπτει από μια ανακρίβεια της ερώτησης του βουλευτή (η “Υπηρεσία θρησκευτικού του Γ.Ε.Εθ.Α.” την οποία επικαλείται ο ερωτών δεν υπάρχει) καθώς αναρωτιόμαστε για τον ρόλο της Διεύθυνσης Στρατιωτικών Ιερέων (ΔΣΙ) η οποία παρουσιάζεται να έχει ως αποστολή της «την άσκηση ποιμαντικής διακονίας της Εκκλησίας στις ΕΔ, καθώς και τη χριστιανική και ηθική διαπαιδαγώγηση του Στρατεύματος».
Πιο συγκεκριμένα, ποιος μπορεί να είναι ο χαρακτήρας και η μορφή της χριστιανικής διαπαιδαγώγησης σε ενήλικες στρατιωτικούς ή κληρωτούς χωρίς να πρόκειται για κατήχηση; Πώς εξασφαλίζεται το δικαίωμα όσων δεν είναι χριστιανοί ορθόδοξοι να μη συμμετέχουν σε αυτήν τη “χριστιανική διαπαιδαγώγηση” χωρίς να αποκαλύπτονται οι θρησκευτικές τους πεποιθήσεις; Ποιος είναι ο χαρακτήρας και η μορφή της ηθικής διαπαιδαγώγησης του Στρατεύματος και γιατί ανατίθεται αποκλειστικά στην Εκκλησία της Ελλάδος; Θεωρεί το κράτος πως η ηθική της εκκλησίας είναι η μοναδική ηθική και κατ’ επέκταση όσοι δεν την ακολουθούν είναι ανήθικοι;
Θεωρούμε προφανές πως είναι πλέον σήμερα αναχρονιστική και αντιδημοκρατική η ύπαρξη της Διεύθυνσης αυτής, η κατάργηση της οποίας θα έπρεπε να είναι προτεραιότητα σε ένα μη θεοκρατικό κράτος δικαίου.
Η Ένωση Άθεων έχει ιδιαίτερη ευαισθησία στα θρησκευτικά, κοινωνικά αλλά και προσωπικά θέματα που σχετίζονται άμεσα με την έννοια της ισοπολιτείας, της συνταγματικά κατοχυρωμένης ανεξιθρησκίας αλλά και γενικότερα της ευνομούμενης πολιτείας και της δημοκρατίας στη χώρα μας. Θεωρούμε ότι στο σημερινό ελληνικό γίγνεσθαι και με την ισχύουσα νομοθεσία, όλα τα γεγονότα που επικαλείται ο εν λόγω βουλευτής κινούνται στον προθάλαμο του διχασμού της κοινωνίας και του στρατεύματος.
Όλοι οι Έλληνες πολίτες, συμπεριλαμβανομένων και των ένστολων υπαλλήλων όλων των Σωμάτων, έχουν αναφαίρετο συνταγματικά κατοχυρωμένο και θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα να επιλέγουν εντελώς ανεπηρέαστα τις όποιες θρησκευτικές τους πεποιθήσεις ή τη μη ένταξή τους σε θρήσκευμα. Η συμμετοχή σε θρησκευτικές τελετές ή η αποχή από αυτές συνιστά έμμεση δήλωση θρησκευτικών πεποιθήσεων. Η καλλιέργεια διαχωριστικών γραμμών μεταξύ των στρατευμένων μέσω της συμμετοχής ή όχι των στρατευμένων σε θρησκευτικές διαδικασίες παραβιάζει τα ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα τους και λειτουργεί ζημιογόνα για την ενότητα του έθνους και των Ελλήνων πολιτών.
Με αφορμή λοιπόν την ερώτηση του βουλευτή θα ήταν καλό να διευκρινιστούν –αν υπάρχουν– οι θεσμοθετημένες υποχρεωτικές θρησκευτικές τελετές και λειτουργίες για οποιονδήποτε δημόσιο φορέα και μονάδα των ένστολων σωμάτων και να απαριθμηθούν οι αντίστοιχοι σχετικοί νόμοι, διατάγματα και κανονισμοί με σκοπό τη διόρθωση τους ώστε να προκύπτει συνάφεια με των περί ανεξιθρησκίας αναφορών του συντάγματος και την προστασία των δικαιωμάτων των στρατιωτικών και στρατευμένων.
Κλείνοντας εκφράζουμε για άλλη μια φορά την απορία μας για την προχειρότητα με την οποία ένας βουλευτής αντιμετωπίζει το σώμα και κατ’ επέκταση όλους τους πολίτες της χώρας, καταθέτοντας ως ερώτηση στη βουλή αντιγραμμένα δημοσιεύματα εφημερίδων χωρίς έναν πρότερο στοιχειώδη έλεγχο αυτών. Η απαίτηση να ελεγχθεί η συμπεριφορά ενός ανώτατου αξιωματικού μόνο και μόνο επειδή δεν δείχνει επαρκή θρησκευτικό ζήλο (όπως θέλει να τον ορίζει ο ίδιος ο βουλευτής), παραπέμπει σε θεοκρατικά καθεστώτα άλλων εποχών και χωρών, και οπωσδήποτε όχι ευρωπαϊκών.
Για τη Γραμματεία της Ένωσης Άθεων